“ประชาชนตื่นตัวมากเกินกว่าที่ใครจะคาดคิดและไม่ได้ถูกจูงได้ง่าย”
นายมีชัย ฤชุพันธุ์ ประธานคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) ให้สัมภาษณ์ ทีมข่าวการเมือง ถึงความรู้สึกที่ได้สัมผัสกับประชาชน ต่อความตื่นตัวในเนื้อหาร่างรัฐธรรมนูญ (รธน.) ฉบับปราบโกง
ถือเป็นกระแสขานรับที่ดีต่อเนื้อหาร่าง รธน. ก่อนที่ กรธ.จะเผยแพร่เนื้อหาร่าง รธน. ตามปฏิทินจะเริ่มหลังเทศกาลสงกรานต์ ในวันที่ 18 เม.ย.-6 ส.ค.59 และจะลงประชามติพร้อมกันทั่วประเทศในวันที่ 7 ส.ค.59
หากร่าง รธน.ผ่านประชามติ กรธ.จะร่างกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญหรือกฎหมายลูกทั้ง 10 ฉบับ ให้เสร็จภายใน 240 วัน หรือใช้เวลาไม่เกิน 8 เดือน นับตั้งแต่รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ประกาศใช้
ประกอบไปด้วย พ.ร.บ.การเลือกตั้ง ส.ส.-พ.ร.บ.การได้มาซึ่ง ส.ว.-พ.ร.บ.พรรคการเมือง พ.ร.บ.คณะกรรมการการเลือกตั้ง กฎหมายทั้ง 4 ฉบับจะเร่งยกร่าง ซึ่งเมื่อมีผลบังคับใช้แล้วให้ดำเนินการเลือกตั้ง ส.ส.ตามรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ให้เสร็จภายใน 150 วัน
ขณะเดียวกันยังต้องเดินหน้าร่าง พ.ร.บ.วิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ พ.ร.บ.วิธีพิจารณาคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง พ.ร.บ.การป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ร.บ.ผู้ตรวจการแผ่นดิน พ.ร.บ.การตรวจเงินแผ่นดิน และ พ.ร.บ.คณะกรรมการสิทธิมนุษยชน
ในช่วงเวลาทำกฎหมายลูก ทาง กรธ.จะขอให้หัวหน้า คสช.แต่งตั้ง กรธ.เพิ่มขึ้นได้ แต่รวมแล้วจะต้องไม่เกิน 30 คน ขณะนี้ กรธ.มีอยู่ 21 คน
แต่ก่อนจะถึงขั้นตอนเหล่านี้ ทาง กรธ.ยังมีเวลาเผยแพร่เนื้อหาในร่างรัฐธรรมนูญอยู่ นายมีชัย บอกว่า จะใช้สื่อของรัฐสภาเผยแพร่ ควบคู่ไปกับการชี้แจงกับพวกหัวกะทิ เช่น หน่วยราชการท้องถิ่น อบต. อสม. ผู้นำชุมชน เพื่อให้ช่วยกระจายเนื้อหาใน รธน.ไปถึงประชาชนทั้งประเทศ
หากร่างรัฐธรรมนูญผ่านประชามติจะเป็นการเริ่มต้นศักราชใหม่ ในส่วนเกี่ยวกับสิทธิของประชาชน ซึ่งเป็นจริงเป็นจังและกว้างขวางมากขึ้น
ทั้งในด้านเกี่ยวกับข้อมูลข่าวสารที่ควรจะรู้ การดูแลทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การคุ้มครองผู้บริโภค สิทธิในการศึกษา
และยังถือเป็นครั้งแรกของรัฐธรรมนูญที่กำหนดหมวดหน้าที่ของรัฐเอาไว้ชัดเจน โดยกำหนดให้รัฐต้องจัด ซึ่งทำให้ทุกคนได้ถ้วนหน้า เพื่อเป็นหลักประกันว่าสิทธิทั้งหลายที่กำหนดไว้ประชาชนจะได้รับแน่นอน
ประชาชนไม่ต้องตะเกียกตะกายออกแรงเรียกร้อง หากรัฐทำเฉย ประชาชนสามารถฟ้องร้องได้
ส่วนด้านการศึกษาต้องมีการปฏิรูปขนานใหญ่ เพื่อขจัดความเหลื่อมล้ำ ทุกวันนี้รัฐจัดให้เรียนฟรีตั้งแต่ระดับประถมศึกษาไปจนถึงมัธยมศึกษาปลาย ก็ไปนึกกันว่าทุกคนได้สิทธิเท่าเทียมกัน ไม่มีความเหลื่อมล้ำ
ความจริงความเหลื่อมล้ำในประเทศไทยยังมีอยู่อย่างมหาศาล ซึ่งเกิดจากการเปิดให้เรียนภาคบังคับเริ่มตั้งแต่ 7 ขวบ
ขอถามว่าเด็กที่จะได้รับการพัฒนาทางสมองต้องเริ่มเมื่อไหร่ ผลการวิจัยทั่วโลกระบุว่าต้องพัฒนาสมองเด็กตั้งแต่อายุ 2 ขวบ พอถึงอายุ 5 ขวบ สมองก็หยุดพัฒนา ช่วงนี้คือจุดสำคัญที่สุดของชีวิตมนุษย์ สอดคล้องกับงานวิจัยขององค์กรทางการศึกษาว่า การลงทุนที่คุ้มค่าต้องเริ่มในช่วงต้น ไม่ใช่ตอนปลาย
เมื่อสภาพทางด้านการศึกษาเป็นแบบนี้ ขอถามว่าบุตรหลานของคนในเมืองหรือครอบครัวที่มีเงินจะให้บุตรหลานเข้าเรียนพิเศษตั้งแต่ระดับอนุบาล แต่บุตรหลานของครอบครัวที่ยากจนหรือลูกชาวบ้านไม่มีโอกาสแบบนั้น
พอถึงวัยเข้าเรียนระดับประถมศึกษา คนที่ได้รับการพัฒนามาตั้งแต่แรกก็เก่ง แตกต่างกับคนที่ไม่ได้รับการพัฒนามาตั้งแต่แรกก็จะไม่เข้าใจ เว้นแต่สมองดีมาแต่กำเนิด แต่ส่วนใหญ่ไม่มี สุดท้ายก็สู้บุตรหลานของคนในเมืองหรือครอบครัวที่ร่ำรวยไม่ได้ ซึ่งได้เข้าไปเรียนที่มหาวิทยาลัยดีๆ แบบนี้เรียกว่าแพ้ตั้งแต่เกิด
ฉะนั้น หากจะทำให้ประชาชนมีความเสมอภาค ลดความเหลื่อมล้ำได้จริงต้องเริ่มพัฒนาเด็กตั้งแต่ 2 ขวบ
โดยไม่ต้องกังวลตามที่หลายฝ่ายเกรงว่าบุตรหลานของครอบครัวที่ยากจนจะไม่ได้เรียนฟรีในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย เรื่องนี้รัฐธรรมนูญกำหนดให้ตั้งกองทุนเพื่อค่าเล่าเรียน เปิดโอกาสให้ทุกคนที่อยากเรียนต่อได้เรียนเท่าที่เขาอยากจะเรียน
สุดท้ายจะเป็นการปูพื้นฐาน การพัฒนาประชาธิปไตยในระยะยาวต่อไป
ประเด็นนี้มีส่วนสำคัญที่จะทำให้ประชาชนรับหรือไม่รับร่าง รธน.ได้ จะชี้แจง
ให้ประชาชนเข้าใจได้อย่างไร นายมีชัย บอกว่า เคยไปชี้แจงต่อประชาชนมาบ้างแล้ว คิดว่าเขาชอบ เพราะทำให้บุตรหลานของประชาชนได้รับการพัฒนาสมองตั้งแต่ 2 ขวบ
ขณะที่ด้านสิทธิเสรีภาพประชาชนก็ชอบ กลไกการปราบปรามการทุจริต ซึ่งทำได้จริง อย่างน้อยจะสกัดคนที่มีประวัติออกไปจากวงการเมือง และยังสามารถสาวไปถึงนายทุนหรือนอมินีที่อยู่เบื้องหลังการทุจริตได้อีกด้วย
ทีมข่าวการเมือง ถามว่า หนึ่งในจุดอ่อนของร่าง รธน. คือองค์กรอิสระไร้กลไกถ่วงดุล โดยเฉพาะศาลรัฐธรรมนูญ คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) นายมีชัย บอกว่า ทุกองค์กรมีกลไกตรวจสอบหมดเป็นวงกลม อยู่ภายใต้การตรวจสอบของ ป.ป.ช. ขณะที่ ป.ป.ช.ก็มีกลไกถูกตรวจสอบเช่นกัน
นายมีชัย พยายามบอกให้เห็นภาพรวมของร่าง รธน.ว่า ทุกประเด็นที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์ในทางลบ กรธ.สามารถชี้แจงได้หมด รวมถึงที่มาของ ส.ว.มาจากการแต่งตั้ง ก็ไม่ได้เป็นการสืบทอดอำนาจ เพราะ ส.ว.ไม่ได้ตั้งนายกฯ ไม่มีสิทธิอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล
กรธ.ไปตัดข้อเสนอของ คสช.จะมีผลต่อการทำประชามติร่าง รธน.อย่างไรบ้าง นายมีชัย บอกว่า คสช.เสนอมาก็มีเหตุผล
แต่ กรธ.อธิบายให้ คสช.ฟังแล้วเขาก็เข้าใจได้ นายกรัฐมนตรี (พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา หัวหน้า คสช.) ก็ไม่ได้ว่าอะไร ได้เท่านั้นก็เท่านั้น
เพราะไม่มีฝ่ายใดได้เต็มร้อย แม้แต่ กรธ.แต่มันพอไปได้ เป็นการปรองดอง กรธ.ไม่ได้มีปัญหากับ คสช.หรือแม้กับ สนช. (สภานิติบัญญัติแห่งชาติ) รัฐบาลก็ระดมความร่วมมือทั้งหมด อยากได้อะไรรัฐบาลก็หาให้
เป็นห่วงร่าง รธน.ฉบับนี้ที่จะไม่ผ่านประชามติ เหมือนร่าง รธน.ฉบับนายบวรศักดิ์ อุวรรณโณ ที่พลิกโผโค้งสุดท้ายไม่ผ่านด่านสภาปฏิรูปแห่งชาติ (สปช.) นายมีชัย บอกว่า ไม่ห่วง ไม่น่าจะเกิดเหตุการณ์แบบนั้น
มั่นใจแค่ไหนว่าร่าง รธน.จะผ่านประชามติ นายมีชัย บอกว่า คำถามนี้คงตอบไม่ได้ เพราะวัฒนธรรมไทยเขาถือ
หากผมบอกว่าร่าง รธน.ฉบับนี้ ผ่านแน่ เช้าวันรุ่งขึ้นจะมีข่าวพาดหัวใหญ่ว่า “มีชัยฟุ้ง” หากผมบอกว่าร่าง รธน.ไม่ผ่าน รุ่งเช้าจะมีข่าวพาดหัวใหญ่ว่า “กรธ.ฝ่อ ฟันธงร่าง รธน.ถูกคว่ำ”
ฉะนั้น ทางออกที่ดีนับจากนี้ กรธ.จะระดมกำลังเต็มที่เดินสายไปชี้แจงให้ประชาชนเข้าใจ ในที่สุดร่าง รธน.จะผ่านประชามติหรือไม่ขึ้นอยู่กับประชาชน
สาเหตุอะไรบ้างที่จะทำให้ร่าง รธน.ไม่ผ่านประชามติ นายมีชัย บอกว่า ปมการบิดเบือนที่ กรธ.ตามไปชี้แจงไม่หมด เช่น องค์กรอิสระมีอำนาจล้นฟ้า ไม่มีกลไกตรวจสอบ ซึ่งมันไม่เป็นความจริง
หากร่าง รธน.ไม่ผ่านประชามติจะมีผลอย่างไรต่อประเทศ นายมีชัย บอกว่า หากร่าง รธน.ผ่านประชามติ ประเทศไทยจะก้าวหน้า ประชาชนอยู่ดีมีสุข
ขณะที่ผมก็จะอยู่ต่อยกร่างกฎหมายลูก กฎหมายลูกต้องทำ 4 ฉบับแรกเกี่ยวกับการเลือกตั้งให้เสร็จก่อน ถือว่าหืดขึ้นคอ และช่วงเวลาที่เหลือถึงค่อยยกร่างกฎหมายลูกอีก 6 ฉบับ ฉบับไหนเสร็จก็ทยอยส่ง ให้ สนช.พิจารณา
แต่ถ้าหากร่าง รธน.ไม่ผ่านประชามติ อนาคตของประเทศไทยจะมืดมน มองไม่เห็นว่าจะทำอะไร อย่างไร อะไรจะเกิดขึ้น ไม่มีใครบอกได้ ความแน่นอนไม่มี และผมก็จะหยุดพักผ่อน
ระหว่าง กรธ.ยกร่างกฎหมายลูกเป็นห่วงว่าจะเกิดอุบัติเหตุทางการเมืองอย่างไร นายมีชัย บอกว่า ไม่มีใครบอกได้ หากเราคาดการณ์ได้ก็จะต้องไปป้องกันเสียก่อนเกิดอุบัติเหตุ เพราะถ้าคนไม่นึกถึงส่วนรวมเป็นที่ตั้ง อาจจะทำให้เกิดอุบัติเหตุขึ้นได้
แล้วจากนี้ไปจะรับยกร่าง รธน.ฉบับต่อไปอีกหรือไม่ นายมีชัย บอกว่า คงไม่ละ เหนื่อยแล้ว หมดภูมิ
และตอนนี้มีนักกฎหมายที่เป็นคนรุ่นใหม่เยอะแยะ.
ทีมการเมือง
